Het STUDIE- EN DOCUMENTATIECENTRUM OORLOG EN HEDENDAAGSE MAATSCHAPPIJ (CEGESOMA) is een federaal onderzoeks- en documentatiecentrum. Het stelt zich tot doel een Belgisch kenniscentrum te zijn voor de geschiedenis van de grote politieke, sociale en culturele conflicten en breukmomenten van de XXste eeuw. Het wil functioneren als een platform voor wetenschappelijke en maatschappelijke activiteiten, waarbij zowel onderzoekers als belangstellenden in brede zin betrokken zijn.
Thematisch staan de twee wereldoorlogen, hun oorzaken en gevolgen, ook op langere termijn, centraal. Andere conflicten en totalitaire ideologieën die de XXste eeuwse maatschappij hebben getekend (fascisme en nazisme, communisme, koude oorlog, kolonialisme en dekolonisatie) vormen de verdere aandachtspunten. Binnen dit geheel gaat de aandacht in het bijzonder naar fenomenen als geweld, genocides en massamoorden, burgeroorlogen, nationale en etnische tegenstellingen en zuiveringen, religieuze conflicten, gedwongen migraties, maar ook naar mensenrechten, internationale conflictbeheersing en Europese eenwording. Deze conflicten en hun oorzaken en gevolgen benadert het SOMA vanuit een Belgische en internationaal vergelijkende invalshoek.
Het SOMA wenst deze doelstelling te realiseren door het verwerven, bewaren, ontsluiten en beschikbaar stellen van documentatie in de vorm van archiefstukken, bibliotheekmaterialen en audiovisuele documenten en door het verrichten, stimuleren en zo ruim mogelijk verspreiden van het wetenschappelijk onderzoek. Het centrum verzamelt actief archieven van personen en private instellingen. Het bewaart in opdracht van het Algemeen Rijksarchief een belangrijk deel van de archieven van de publieke instellingen in België die uitsluitend tijdens de Tweede Wereldoorlog of in de nasleep ervan hebben bestaan. De bibliotheek streeft ernaar zowel thematisch, als chronologisch en geografisch het volledige onderzoeksveld van het SOMA te bestrijken. De mediatheek stelt zich tot doel een beeldbank van de XXste eeuw, in het bijzonder m.b.t. België, aan te leggen. Het SOMA streeft naar een maximale publieksvriendelijke geautomatiseerde ontsluiting van de collecties en archiefbestanden. Het werkt voor de uitbouw en ontsluiting van haar documentaire collecties samen met de Federale wetenschappelijke instellingen. Het SOMA organiseert projectonderzoek m.b.t. thema’s van de Belgische geschiedenis die kaderen in dit onderzoeksveld. Als publieke onderzoekseenheid houdt het daarbij nadrukkelijk rekening met de maatschappelijke relevantie van de projecten. Het centrum fungeert als draaischijf en portaalsite voor onderzoek en onderzoekers in België op het terrein van de eigentijdse geschiedenis. Het bouwt geprivilegieerde relaties uit met alle universiteiten en wetenschappelijke instellingen, zowel op het federale niveau als op het niveau van de gemeenschappen en gewesten. Het participeert in internationale netwerken met verwante instellingen in Europa en daarbuiten. Door middel van een website, het uitgeven van tijdschriften en monografieën, studiedagen, colloquia en seminaries streeft het SOMA ernaar over de resultaten van dit onderzoek zo breed als mogelijk te communiceren.
LIGGING EN BEREIKBAARHEID.
Het SOMA bevindt zich in het centrum van Brussel, op vijf minuten van het internationale station Brussel-Zuid. Neem de uitgang Zuidertoren/Tour du Midi, volg de straat die links van de toren loopt, kruis de boulevard en het Bara-plein. Neem daarna de eerste straat rechts: Zelfbestuurstraat/Rue de l'Autonomie. Het SOMA bevindt zich op het einde van deze straat aan uw linkerkant: Luchtvaartsquare/Square de l'Aviation op het nr. 29.
Het CEGESOMA (kortweg SOMA) of het Studie- en Documentatiecentrum Oorlog en Hedendaagse Maatschappij is een federale onderzoeksinstelling over oorlogen en conflicten in de 20ste eeuw en hun impact op België. Gesticht in 1969 verzamelt het documentatie, doet het wetenschappelijk onderzoek en organiseert het academische en publieke activiteiten. Een overzicht van de documentatie is te vinden via de 'Online catalogus'. De documentatie kan worden geconsulteerd in de leeszaal van het Soma, gevestigd in het monumentaal Art deco gebouw aan de Luchtvaartsquare in Brussel.