|
BETREFT : Rondleiding - Promenade : Congo in Leuven Lovanium in Congo
Martine Delcol, stuwende geest achter de website Congo 60 stuurde me onderstaand bericht. Beste vrienden, Aangezien er veel belangstelling was voor de rondleiding van 25 augustus en er nog enkele mensen op de wachtlijst staan, hebben we samen met 'Congo1960' beslist ze nog twee maal te organiseren: op woensdagnamiddag 1 oktober in het Nederlands en op woensdagnamiddag 8 oktober in het Frans.
* * * * * INFO over dit evenement: RONDLEIDING CONGO IN LEUVEN, LOVANIUM IN CONGO De rondleiding “Congo in Leuven, Lovanium in Congo” behandelt een boeiende en levendige periode uit de geschiedenis van Leuven en haar universiteit. Sporen van de drukke activiteit rond Congo tussen 1885 en 1960 zijn er, al zijn ze goed verborgen. De rondleiding is dan ook een speurtocht. Maar ze toont ook aan dat Congo nog steeds leeft in Leuven. In 2010 werd de 50ste verjaardag van de onafhankelijkheid van Congo gevierd. 6 jaar voordien, in 2004, stond de viering van 50 jaar Lovanium - Unikin, de eerste universiteit in Congo, op het programma. Van bij het begin van de kolonisatie wilde de Leuvense universiteit mee haar schouders zetten onder het ‘beschavingswerk’ in Congo, wat in de jaren ’50 uitmondde in de oprichting van de universiteit Lovanium in Kimuenza op 12 km van Kinshasa, toen Leopoldstad. In de rondleiding “Congo in Leuven, Lovanium in Congo”, wordt deze geschiedenis uit de vergeetput gehaald, waarbij het boek van Ruben Mantels, Geleerd in de tropen, Leuven, Congo & de wetenschap, 1885 – 1960, een dankbare en onmisbare wegwijzer is (uitgegeven bij Universitaire Pers Leuven). Wie weet nog dat vanaf de jaren ‘70 van de 19de eeuw, Leuvense alumni deelnamen aan expedities van Stanley en van AIA, de Association Internationale Africaine? Dat de annexatie van Congo door België in 1908 het startsein was voor expedities van Leuvense professoren, maar ook voor de voorbereiding van toekomstige Congo-vaarders in een licentie koloniale wetenschappen in Leuven? En dat de koloniale school werd verrijkt met een etnografisch museum volgens het motto van Edouard de Jonghe “Il faut coloniser scientifiquement”? Na de eerste wereldoorlog ontplooide er zich in Leuven een zeer actieve koloniale beweging onder de stimulerende rectoraten van Monseigneur Ladeuze en van Monseigneur Van Waeyenbergh. · De koloniale school werd verder uitgebouwd, aan het landbouwinstituut evolueerde een speciaal programma naar een driejarige licentie in de tropische agronomie en vanaf 1920 werd in alle richtingen minstens één koloniaal vak gegeven. · Vooral op twee domeinen scheerde het Leuvens wetenschappelijk onderzoek hoge toppen: tropische landbouw en geologie. · Nieuwe verenigingen van studenten en professoren samen, het Franstalige AUCAM en het Vlaamse KOLUC, ontplooiden een waaier van activiteiten. · AUCAM richtte de eerste Leuvense instellingen op in Congo, en dit in samenwerking met missiecongregaties. Het FOMULAC bestond uit drie medische instellingen met hospitaal, dispensaria en medisch onderwijs. De drie landbouwstichtingen van het CADULAC brachten het landbouwonderwijs op een hoger peil en organiseerden de landbouwpraktijk in de streek. · De kroon op het werk was de oprichting van de universiteit van Lovanium, en dit tegen de algemene opvatting in, dat de tijd nog niet rijp was voor de vorming van een intellectuele elite. In oktober 1954 opende deze universiteit voor het eerst haar deuren. Na 1960, het jaar van de Congolese onafhankelijkheid, werd de geprivilegieerde belangstelling voor Congo vervangen door die voor de ‘derde wereld’ en ‘ontwikkelingssamenwerking’. En toch, anno 2013 is Congo niet weg uit Leuven, en Leuven niet uit Congo. Dat bewijzen verenigingen zoals Banaleuven en AFF, Afrika Film Festival. Maar ook de vele samenwerkingsverbanden tussen de KULeuven en Congolese universiteiten. In de rondleiding ‘Congo in Leuven, Lovanium in Congo’ gaan we dus op zoek naar sporen van de drukke activiteit die er geweest is rond Congo tussen 1885 en 1960 en tonen we aan dat Congo nog altijd leeft in Leuven. Praktische informatie: · De rondleiding duurt 2,5 uur. · Dit zijn de haltes: o We bekijken archiefstukken in de universiteitsbibiotheek. o houden halt aan het huis van Scheut in de Vlamingenstraat, o bekijken enkele filmpjes in KADOC, o wandelen door de campus Sociale Wetenschappen (met het IARA, Instituut voor Antropologisch onderzoek in Afrika), o ontdekken de herinnering aan de eerstesteenlegging van het Congolees tehuis in Home Vesalius, o passeren langs het voormalig Afrikaans instituut in de Vlamingenstraat, o lokaliseren het Katangees huis in de Naamsetraat, evenals enkele woningen van professoren die een sleutelrol gespeeld hebben in de kolonisatie en in de koloniale activiteit in Leuven en o eindigen in de universiteitshalle waar we botsen op vitrines met Congolese sculpturen (dit laatste valt weg op zaterdagvoormiddag). o Onderweg vertellen we ook iets over de naam ‘Matadiwijk en –laan’, de enige wijk en straat in Leuven die herinneren aan de voormalige kolonie. · Plaats van samenkomst: hoofdingang van de centrale bibliotheek van de K.U.Leuven aan het Ladeuzeplein. · Het aantal deelnemers is beperkt tot 20. · De rondleiding kan niet doorgaan op zaterdagnamiddag, zon- en feestdagen omdat de universiteitsbibliotheek en KADOC dan gesloten zijn. · Inlichtingen: via Delcol Martine [email protected] Bezoek ook eens de hoogst interessante site www.congo-1960.be 
Sfeerbeeld van de jaarlijkse Dipenda-BBQ in juni 2014. Naast mijn vrouw en ikzelf zien we 2 anciens van de operaties in 1964, Luc Callens (Recce's 11e Compagnie) in gesprek met Jimmy Sierens (Stafcompagnie 1 Para). Deze 'verrassingsfoto' werd me door voorzitter Bob Vanhee en zijn sympathieke echtgenote Lieve vandaag toegestuurd. Waarvoor dank.
«De Mohikaan» -Vriendenkring West- en Oost Vlaamse kolonialen.  WAT ? Een audio-visuele causerie en ontmoetingsdag met de PARA’S, elite-soldaten en bevoorrechte getuigen van het gijzeldrama in N-O Congo.
 Belg. ambassadeur in Stan in 1964. Aandacht voor de operatie "Red Dragon" in 1964 in "La Libre Belgique". Op zaterdag 20 september 2014 wordt om 10:30 uur in de St. Michiels en St. Goedele kathedraal in Brussel door Mgr. André-Joseph Leonard, aartsbisschop van Mechelen-Brussel en Mgr. Marcel Utempi Tapa, aartsbisschop van Kisangani (het vroegere Stanleystad) een mis gecelebreerd ter nagedachtenis van de duizenden Congolese slachtoffers en de 420 buitenlanders, hoofdzakelijk Belgen, door de rebellen gedood. Gelijkaardige herdenkingen zullen ook plaatsvinden in de Democratische Republiek Congo. Alles gebeurt onder het Ere-voorzitterschap van Patrick Nothomb, Ere-ambassadeur, Consul generaal van België in Stanleystad (Kisangani) in 1964. De herdenking wordt georganiseerd door Fraternité Belgo-Congolaise.    Zoek dringend de betekenis/verklaring van het Afrikaanse (Congo) gebruik BOSONGA . Professor Daniel Vangroenweghe bestempelt dit "als een opmerkelijke praktijk die tot laat in de negentiende eeuw in een bepaalde Afrikaanse regio nog in gebruik was. Dergelijke praktijken dienden als afschrikkingsmiddel, of als bezegeling van een vredesverdrag tussen twee rivaliserende clans". De professor gaat hierop niet echti n detail in. Kan er mij iemand de diepere betekenis of de meer concrete beschrijving van dit woord/gebruik bezorgen? Uit wat bestond deze praktijk op zich? Lichamelijke straf of bezwering? Met dank. 
 Vraag van dhr. Danny FRÈRE, op zoek naar gegevens over zijn grootmoeder. Een fragment : (...) Meer bepaald zoek ik naar de begraafplaats van mijn grootmoeder langs vaderskant, Marthe Modeste Valentine Catier. Het enige wat ik weet, dank zij het gewaardeerde speurwerk van mijn collega Valère Vanstraelen, is dat ze op 26 april 1900 geboren is in Haine-Saint-Pierre. In 1922 is ze, samen met mijn grootvader Cyrille Frère (gestorven in Stanleyville in 1952), in Congo waar ze, tot in 1960, in Stanleyville op de linkeroever het hotel 'Le Rivage' uitbaat en 'n overzetboot over de Congostroom. 'n Krantenknipsel uit 1964 vertelt dat ze bij de groep blanken is, die door de Belgische paracommando's wordt ontzet. Daarin wordt ze aangesproken als 'Madame Frère'. Waarschijnlijk is ze dus minder bekent onder haar meisjesnaam. Ik vermoed dat ze terug naar België gekomen is. Maar daar heb ik geen bevestiging van. Heeft er iemand meer inlichtingen over deze dame? Zijn er mensen die weet hebben van lijsten van gerepatrieerde Belgen? U kunt alle info hieromtrent aan me overmaken: [email protected] Met dank vanwege Danny Frère en van mezelf. 
 Brussel, dinsdag 24 juni 2014 : Finale-meeting met mijn uitgever Ch. Blanchart en de onvolprezen Kievits - die net als voor de Nederlandse uitgave van het boek, ook hier instaat voor de lay-out van de Franse versie - voor eindcorrectie en laatste aanpassing van de Franse versie. De originele Nederlandse versie, die aan de basis ligt van deze Franse uitgave, werd bijgewerkt en aangevuld met nieuwe elementen, foto's en documenten en is als dusdanig nog vollediger en uitgebreider. Mijn uiterste dankbaarheid gaat uit naar Patrick Nothomb, tijdens de beschreven gebeurtenissen Belgisch consul van Stanleystad, die bereid gevonden werd om het voorwoord in de Franse versie voor zich te nemen. Voor mij een hele eer. Een pluim ook voor mijn uitgever, die ondanks serieuze gezondheidsproblemen, er toch op stond om dit project af te werken. Mijnheer Blanchart: n'en dikke merci en chapeau voor uw inzet ! Het boek ligt in de winkel vanaf eind september 2014 en wordt (voorlopig) verdeeld in België en Frankrijk. 
 Bij deze wens ik mijn uitgever en intussen, wat ik gerust een persoonlijke vriend kan noemen, een goed herstel toe. De energieke Charles Blanchart die, ondanks zijn toch wel respectabele leeftijd, immer actief en gedreven was gebleven, is voorlopig noodgedwongen op een "lagere snelheid" aangewezen. Toch klonk hij deze morgen tijdens ons telefonisch onderhoud nog altijd even "combattief" en we zijn er van overtuigd dat hij spoedig terug "de oude" zal worden. Mijnheer Blanchart, zorg nu in de eerste plaats voor uzelf, (probeer) de rest voorlopig op de achtergrond te schuiven en we zijn ervan overtuigd dat, een "fighter" zoals u, ook deze piek met verve zal overwinnen. Hou u goed, beste vriend ! 
 Betreft : antwoord op de vraag van dhr. Paul COUDENYS. Dhr. Coudenys is een Belg die in Brazilië resideert. In opdracht voor een Belgisch Tv-programma doet hij research over mogelijke nazaten van Belgische / Vlaamse boeren die eventueel nog in Brazilië bedrijvig zijn in de landbouw sector in Botucatu (zie mijn vorig BLOG-bericht). Van dhr. Eddy MERVEILLIE kreeg ik hierover volgende gegevens toegestuurd: Ik heb er niet meteen weet van of er te Botucatu / Mont Alegre nog Belgen actief zijn in de landbouwsector. Zoals u uit mijn artikel wel kon opmaken [Van Congo naar Brazilië] was de grond er nu niet bepaald van topkwaliteit. Een deel van de naar Brazilië vertrokken families zijn na enkele jaren dan ook naar België teruggekeerd, maar anderen zijn gebleven. Een van de families die in Botucatu zijn gebleven is de familie Schuerewegen maar de nakomelingen daarvan zijn meen ik in andere bedrijfstakken actief. Zelf had ik de intentie om Tristan Dierckx te contacteren want die zat op facebook, maar zoals u weet is hij jammer genoeg inmiddels overleden. Ik denk dat men eigenlijk de vraag moet stellen aan het Belgisch consulaat te Sao Paulo. Er is in 2010 (of 2011) te Botucatu nog een tentoonstelling geweest over de immigranten uit Belgisch Congo. Vermoedelijk was ook het Belgisch consulaat hierbij betrokken. Ik geef nog enkele internetlinks mee die misschien nuttig kunnen zijn bij de zoektocht. De laatste link is bijzonder interessant want de website waar hij naar doorstuurt toont onderaan een omstandige opsomming van de families die indertijd de sprong van Congo naar Brazilië hebben gewaagd. http://www.diplomatie.be/saopaulonl/default.asp?id=1&mnu=1 https://www.flickr.com/photos/centroculturalbotucatu/sets/72157628607570323/with/6588877193/ http://users.skynet.be/2pk/brasil.html In de hoop dat dhr. Coudenys hiermee enigszins is geholpen dank ik Eddy Merveillie van harte voor zijn reactie. Indien er nog mensen zijn die over dit onderwerp over gegevens beschikken mogen deze nog steeds aan mij overgemaakt worden. Waarvoor dank. 
|
AuthorEddy Hoedt Categories |
RSS-feed
